Op een aantal monumenten in onze provincie zie je het gezegde “Dei nait wil diek’n mout wieken”. Toch is het regelmatig gebeurd dat er geweken moest worden, of erger nog dat men verdronk. In de Linthorst Homan polder staat bijvoorbeeld een monument met genoemde tekst ter herinnering aan de dijkaanleggers. Interessanter is wellicht het historische dijkmonument “De Oude Dijk” dat langs de Tammesweg halverwege de weg van Den Andel naar Westernieland ligt. Deze weg volgt het oorspronkelijke tracé van de in de 13e eeuw gegraven oude dijk. Als je niet anders weet en er zou geen bord bij staan dan zou je denken dat het een bult met daaronder ingekuilde aardappelen is.
Dit bultje langs de weg is het restant van de middeleeuwse Oldiek. Het was een onderdeel van het allereerste stelsel van zeeweringen die onze omgeving tegen het wassende zeewater moest beschermen.
Tijdens de dramatische kerstvloed in de nacht van 24 op 25 december 1717, kon het zeewater niet meer door de toen slecht onderhouden dijken worden tegengehouden. In de provincie Groningen verdronken destijds bijna 2300 mensen. Ook de Oldiek werd nagenoeg geheel overspoeld.
Al een jaar later wordt er verderop een nieuwe dijk, de Middendijk aangelegd onder leiding van commijs provinciaal Thomas van Seeratt, een soort hoofdingenieur van de provinciale waterstaat. Hij had overigens al gewaarschuwd voor de slechte staat van de Groninger dijken. Deze oud-zeeman werd niet door iedereen geloofd omdat hij ‘niet veel kennisse’ van dijken zou hebben. Verder ondernam het provinciale bestuur niets uit misplaatste zuinigheid.
Merkwaardigerwijs is nadien een stukje oude dijk blijven staan, nu is het een herinnering aan de ramp van destijds. Gekoesterd door het Groninger Landschap ontstaat hier een klein natuurgebiedje, waar getracht wordt de volledig eetbare dijkplanten paarse en gele morgenster terug te laten komen.
Bronnen:
Floods, Worms, and Cattle Plague: Nature-induced Disaster at the Closing of the Dutch Golden Age, 1672-1764, (2015) Adam D. Sundberg
Kerstvloed 1717, een pelgrimstocht (2017) Piet H. Nienhuis
Website Groninger Landschap: https://www.groningerlandschap.nl/natuur/bijzondere-plekken/oude-dijk-andel/