Twee heel bijzonder foto’s van de bevrijding van Winsum werden onlangs ontdekt en op meerdere plekken gepubliceerd. Ze werden genomen op 18 april 1945. Beide foto’s komen uit het fotoalbum van Ds. Nolle. Nolle was destijds hervormd predikant van Obergum, het is niet bekend of de dominee deze foto’s heeft gemaakt.
Na de bevrijding van de stad door de 2nd Canadian Infantry Division werden verkenningen in onze omgeving ondernomen. Op de eerste foto rijdt een gepantserd rupsvoertuig, een M113, door de Hoofdstraat ter hoogte van waar nu de winkel van Kruidvat staat. De militair in het verkenningsvoertuig houdt de hand aan zijn wapen. Enige dagen ervoor was van Duitse zijde meegedeeld dat indien de orde en rust zou worden verstoord er meedogenloos zou worden gehandeld. Het is op de bovenste foto nog niet druk op straat, al zijn er wel mensen te zien.
Op de tweede foto is wel sprake van een bevrijdingssfeer. Er zitten veel jonge vrouwen op het pantservoertuig, waarschijnlijk van harte uitgenodigd door de militairen.
De oorlog was op het moment van fotograferen nog niet voorbij.
De bevrijding in Winsum-Obergum wordt gevierd, maar elders in de provincie, met name in de omgeving van Delfzijl, wordt nog flink met de terugtrekkende Duitse troepen gevochten.
Hier in de Hoofdstraat W valt iets bijzonders op. Wie nu naar de gevels van toen kijkt ziet dat er ondanks enige moderniseringen niet veel is veranderd. Het straatbeeld heeft sinds die zonnige Bevrijdingsdag van 1945 nog veel weg van toen.
Op de foto hieronder zijn drie personen herkend.
* Het was op woensdag 18 april een zonnige dag met een gemiddelde temperatuur van 13,2 graden. Op sommige plaatsen in Nederland kwam de temperatuur boven de 20 graden
Twee keer de vlag uit
Tijdens de laatste oorlogsdagen stond de Hoofdstraat in Winsum en Obergum vol met paarden en wagens en allemaal vluchtelingen; Duitsers en Nederlanders die dienst hadden genomen in het Duitse leger. Ze waren allemaal in uniform.
F. Dijkstra maakt de bevrijding in Winsum mee. Hij herinnert zich: “Toen de Canadezen ongeveer bij Adorp waren, hebben we ons in Winsum zelf bevrijd. De vlaggen gingen uit. Na vijf jaar opgeborgen te zijn geweest. Het rood-wit blauw uitsteken was immers verboden door de bezetters.
“Iedereen ging de straat op en vierde de bevrijding. Tot opeens onze eigen politie door het dorp ging en riep; ‘De vlaggen inhalen, de Duitsers komen terug’. Toen haalde iedereen de vlag naar binnen en ging rustig afwachten wat er zou gebeuren.”
“De reden van deze paniek was dat er een auto met vier Duitsers terugkwam vanaf Uithuizen en al schietend voorbij Warffum en Baflo ging richting Winsum. Twee politieagenten sprongen toen van schrik tot de hals toe in een sloot tegenover het Obergumer kerkhof. Ze waren bang om beschoten te worden.”
“Gradus Willemsem, in de buurt aanwezig, beschoot vanaf de Lijnbaan met een dubbelloopsjachtgeweer de auto van de Duitsers. Met succes. De Duitsers keerden hun auto en vertrokken weer richting Uithuizen. Twee uur later kwamen de Canadezen ons dorp binnen. Toen waren we echt bevrijd en konden de vlaggen opnieuw worden uitgestoken.”
Gelezen op:”https://www.europeremembers.com/nl/pois/1405/flags-out-twice“