BRINTAHUISJE

Langs de weg van Warffum naar Den Andel, ter hoogte van Breede ligt de Eppemaheerd. Deze weg is een oude weg die inmiddels verbreed en omgedoopt is tot N363. Wie ter hoogte van Breede naar rechts kijkt ziet midden in het land een verdwaald wit huisje staan. Dit opvallende pareltje in een rijk akkerbouwgebied ligt op de plaats waar vroeger de wegen uit  Den Andel en Rasquert samenkwamen. Niet zo verwonderlijk dat op deze schilderachtige plek ooit een café was gevestigd.

Het huisje werd eind 19e eeuw gebouwd als arbeidershuisje. Dikke (=grote) boeren gingen destijds over van veeteelt op akkerbouw waarvoor ze veel handen nodig hadden. Tot de mechanisatie die vooral na de Tweede Wereldoorlog plaatsvond werden de meeste kleine arbeiderswoningen nog bewoond. In de kleine huisjes woonden niet zelden gezinnen met vijf of meer kinderen. De huur werd van het schaarse salaris van de boerenarbeiders ingehouden. Wie door de provincie fietst of wandelt ziet ze vaker in de nabijheid van grote boerderijen staan. Bij boerderij Welgelegen, onderdeel van museum Verhildersum, kun je zo’n enigszins authentiek huisje vanbinnen bekijken.

Het huisje bij Breede hoort bij de Eppemaheerd en is eigendom van de familie Bentema. Op zijn land verbouwt Jan Bentema aardappelen, rode kool en graan. Dat het woninkje er nog staat is te danken aan zijn koppige grootvader. Nadat het in 1971 volgens de toen geldende normen onbewoonbaar was verklaard wilde opa het huisje niet verlaten. Het lukte het toenmalige bestuur van de gemeente Warffum dan ook niet om de bejaarde bewoner weg te krijgen. De man stelde niet zo heel veel eisen aan een leven op het land en wilde hier zijn laatste dagen slijten. Grootvader bleef er hoogbejaard tot zijn overlijden wonen.

Ook het bedrijf in Foxhol dat Brinta produceerde kreeg oog voor het schilderachtige plekje. Het ging het bedrijf om de combinatie van het tarweveld, het huisje en fietsende kinderen. Brinta is een Gronings ontbijtgraan gemaakt van gebroken volkoren tarwemeel met een beetje zout. Het werd bedacht is door Frederik André Möller die het in 1944 in Foxhol produceerde. De productnaam is een samenvoeging van de woorden Breakfast Instant Tarwe en werd bedacht na de bevrijding. Hoewel de naam anders doet vermoeden is het een oer-Hollands product.

Het pittoreske huisje is al decennia onbewoond. Als je naar binnen kijkt zie je dat er onderhoud nodig is. Er staan rotanstoelen, houten tafels met kleedjes en aan de muren hangen schilderijen. In 2015 verklaarde de gemeente dat er van een beeldbepalend gebouw mag worden gesproken. Zo beeldbepalend dat je bij de oude reclameslogan van Brinta onmiddellijk bedenkt: ”Niemand de deur uit zonder Brinta”. Van dit soort huisjes in ons prachtige landschap lust ik wel pap.

Bronnen:
https://fitcode.nl/brinta-gezond
Dagblad van het Noorden, 19 april 2023